پمپ اسلاری چیست؟
پمپ اسلاری، پمپی است که برای پمپاژ سیالاتی که حاوی ذرات جامد ساینده هستند استفاده می‌شود. پمپ‌های اسلاری معمولا برای انتقال اسلاری‌هایی به کار گرفته می‌شود که فراوانی حجمی ذرات جامد آنها بین 2 تا 50 درصد بوده و وزن مخصوص ذرات جامد آنها بیشتر از 5.3 نباشد.
پمپ‌های اسلاری بسته به خصوصیات اسلاری که پمپاژ می‌شود ساختارهای مختلفی دارند و نسبت به پمپ‌هایی که برای انتقال سیالات تمیز (مانند آب) به کار می‌روند قدرتمندتر و مقاوم‌تر هستند و دارای قطعات قابل تعویض هستند (قطعات در تماس با اسلاری که امکان سایش و خوردگی در آنها زیاد است).
اسلاری پمپ : طبق تعریف، مخلوط جامد در مایع را اسلاری گویند. عموما اصطلاح “دوغاب و یا سوسپانسیون” به عنوان معادل های آن در نظر گرفته می‌شود. بر این اساس، پمپ های اسلاری به پمپ های قدرتمندی گفته می شود که قابلت انتقال هیدرولیکی جامد را داشته باشند.
مخلوط اسلاری به دلیل خاصیت سایشی که در ذات خود دارد سبب گردیده تا پمپ هایی که جهت پمپاژ و یا انتقال این نوع مخلوط ها به کار می روند در دسته بندی متفاوتی از پمپ های معمولی قرار بگیرند. به عنوان مثال چنانچه سرعت سیال از یک حد مشخص کمتر گردد ذرات جامد مخلوط ته نشین شده و انسداد جریان را به دنبال دارد. این تفاوت ها به حدی ایست که اگر از پمپ های معمولی جهت انتقال اسلاری ها استفاده شود به هیچ وجه شاهد عملکرد مناسبی نخواهیم بود.
فرمول های محاسباتی مشخصه های جریانی اسلاری ها
فرمول های محاسباتی مشخصه های جریانی اسلاری ها
علی رغم کاربردهای بسیار زیاد پمپ های اسلاری، متاسفانه مرجع علمی و فنی به زبان فارسی در این زمینه، که بتواند اطلاعات مورد نیاز را در دسترس کارشناسان فنی قرار دهد، وجود نداشته و یا لااقل بصورت پراکنده و نادر بوده است. بنابراین تالیف و گرده‌آوری این کتاب به عنوان اولین گام، کمک بزرگی در شناخت و طراحی این پمپ ها به شمار می آید، قدمی که در مراحل نخست است و به یاری خداوند موجبات برداشتن گام های بعدی را فراهم خواهد ساخت.
یکی از اهداف اصلی نگارش این کتاب، شناساندن پمپ های اسلاری به عنوان گروهی مستقل و متمایز از سایر پمپ های متداول گریز از مرکز می باشد. پمپ هایی جان‌سخت و مقاوم به سایشی که افزایش گستره کاربریشان به حوزه هایی فراتر از معدن، همچون صنایع دریایی، نیروگاهی، آب و فاضلاب، حفاری و نفت، نشان از نیاز صنعت به شناخت بهتر و جامع تر را نسبت به خود دارد.
مزایا و معایب پمپ های اسلاری
پمپ‌های اسلاری همانند انواع پمپ‌های دیگر می‌توانند ویژگی‌های مختلفی داشته و از مزیت‌ها و معایب منحصربه‌فردی برخوردار باشند. از مهم‌ترین مزیت‌های این پمپ‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- این پمپ‌ها قابلیت انتقال ترکیبات دو فازی که دارای سیالات ساینده و ذرات جامد زبر و خشن هستند را دارند.
- این پمپ‌ها از تنوع بالایی برخوردارند و می‌توان متناسب با نوع و سرعت سیال و همچنین حجم سیال از آنها استفاده کرد.
- این پمپ‌ها از نظر هد و دبی بسیار متنوع هستند.
- از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردارند و قابلیت کار در شرایط سخت را دارند.
- از راندمان بالایی برخوردار بوده می‌توان به صورت عمودی و افقی آنها را نصب کرد.
- در برابر سایش و خوردگی مقاومت بالایی داشته و از طول عمر بالایی برخوردارند.
در کنار تمامی مزیت‌ها و نقاط قوتی که این پمپ‌ها دارند می‌توانند از معایب و ایراداتی نیز برخوردار باشند که مهم‌ترین آنها شامل مواردی همچون قیمت بالا، هزینه‌های نگهداری زیاد، ابعاد زیاد و اشغال فضای زیاد، داشتن استهلاک بالا و … هستند.
کاربردهای پمپ های اسلاری
در حقیقت پمپ‌های اسلاری از پیشرفته‌ترین نوع پمپ‌ها هستند و همانطور که گفته شد می‌توانند برای پمپاژ انواع سیالات و ذرات جامد استفاده شوند به همین دلیل می‌توانند کاربردهای متعددی داشته باشند. از مهم‌ترین کاربردهای این پمپ‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- استفاده در کارخانه‌های مختلف مانند کارخانجات کود
- استفاده برای انتقال ذغال سنگ
- استفاده برای انتقال انواع مواد معدنی
- استفاده برای لایروبی کردن و همچنین دفع بقایای سوخت فسیلی در نیروگاه‌ها و …
- جابجایی انواع سیالات با غلطت های بالا
- استفاده در صنعت حفاری
- استفاده در صنعت نفت، کشاورزی، معدن، آتش‌نشانی، تولید کاغذ، آب و فاضلاب و …
- تغذیه دیگ بخار
- استفاده در دستگاه‌های آب‌شیرین‌کن و تصفیه RO
- استفاده در سیستم‌های تهویه مطبوع و سیستم‌های حرارتی جهت انتقال آب و …
مشخصات پمپ اسلاری
پمپ‌های اسلاری انواع مختلفی دارند و هر کدام از آنها می‌توانند مشخصات متفاوتی نیز داشته باشند. رایج‌ترین و متداول‌ترین پمپ‌های اسلاری پمپ‌های سانتریفیوژی هستند. این پمپ‌ها از اجزای مختلفی همچون پوسته پمپ، پروانه، محفظه یاتاقان، شفت و محفظه آب‌بندی تشکیل شده‌اند و پروانه‌های آن می‌توانند از فلز یا لاستیک باشند. معمولاً در تولید این پمپ‌ها از عناصری همچون کروم و منگنز نیز استفاده می‌شود که باعث افزایش مقاومت و طول عمر آنها می‌شود. از مهم‌ترین مشخصت پمپ‌های اسلاری می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- این پمپ‌ها از مقاومت بالایی در برابر سایش و خوردگی برخوردارند.
- از نظر قدرت و توان، قابلیت‌ها و کاربردها بسیار متنوع هستند.
- دارای گستره وسیعی از آب‌بند و سیلندر بوده و دارای قابلیت تغییر کاربرد پروانه هستند.
- دارای حداکثر فشار ۰.۶ الی ۷ بار و دبی ۵۰۰ الی ۱۰۰۰۰ مترمکعب بر ساعت هستند.
- محدوده ی این پمپ‌ها ۶ بار و سایز آنها از ۱۰ تا ۱۸ اینچ خواهد بود.